NƏRGİZ NAĞIYEVA
Bakı Dövlət Universiteti
siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
POSTKOLONİALİZM VƏ AZƏRBAYCAN DÖVLƏTİNİN DİL SİYASƏTİ
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/104/83-88
Dil hər bir xalqın varlığının ən əsas təminatçısıdır. Müxtəlif dövrlərdə və müxtəlif ölkələrdə daha güclü dövlətlər başqa millətləri öz təsiri altında saxlamaq məqsədilə onların dilini unutdurmağa, hətta məhv etməyə çalışmışlar. Azərbaycan xalqının da ana dili onun milli varlığını müəyyən edən başlıca amillərdəndir. Dillərin coğrafi paylanması müstəmləkəçilik siyasəti ilə yaxından əlaqəlidir. Sovet Rusiyası əvvəlcə işğal etdiyi türk toplumlarının dili ilə oynadı, məhz bu səbəbdən, tarix boyu bir cəmiyyəti assimilyasiya etmək üçün ilk olaraq onun dili ilə oynadı.
Məlum olduğu kimi, dövlət dili sahəsindəki fəaliyyətə Heydər Əliyev Azərbaycanda rəhbərliyə gəldiyi ilk günlərdən başlamışdır. Bu dövrdə isə SSRİ Konstitusiyasının qəbulu ilə milli dillərin sıxışdırılması prosesi daha da gücləndirilmişdir. Rus dilinin hüquqlarının genişləndirilməsi ilə əlaqədar “vahid dil” siyasəti daha geniş şəkildə təbliğ olunurdu. Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli lider Heydər Əliyevin xalq qarşısında ən böyük tarixi xidmətlərindən biridir.
Açar sözlər: Azərbaycan, dil siyasəti, postkolonializm.