SƏFƏR ƏLİYEV
AMEA Naxçıvan Bölməsinin Böyük laborantı
XX ƏSRİN SONLARINDA NAXÇIVANIN SOSİAL-İQTİSADİ VƏZİYYƏTİ
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/105/74-79
XX əsrin sonlarında Ermənistanın Azərbaycanın Tarixi torpaqlarını işqal etməsi nəticəsində Naxçıvanla Azərbaycan arasında nəqliyyat vasitələrinin dayandırılmasına gətirib çıxarmışdı. Bu zaman Naxçıvanda vəziyyət olduqca mürəkkəbləşmiş və sosial-iqtisadi münasibətlər bir qədər zəifləmişdi. Dəmir yolunun işləməməsi nəticəsində muxtar respublikanın sənaye, kənd təsərrüfatı, inşaat materialları ilə təmin edilmədiyindən onların (əksəriyyətinin) fəaliyyəti tamamilə dayanmışdı. 1990-cı ildə 1985-ci ilə nisbətən dəmir-beton məmulatı istehsalı, xam ipək istehsalı, duz istehsalı azalmışdır. Nəqliyat blokadası kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında və daşınmasında da ciddi problemlər yaratmışdı. Heyvandarlıqda 34 faiz kənt təsərrüfatında məcmu məhsul 25.5 sənaye istehsalı 26.6 faiz azalmışdı. Qışın sərt keçməsi səbəbi ilə yanacağa olan tələbat ödəmədiyi üçün əhali nadir olan ağaçları kəsərək öz tələbatlarını qarşılamaq məcburiyətində qalmışdır. Heydər Əliyev 3 sentyabr 1991 ci ildə Ali Məclisin sədri seçildikdən sonra muxtar respublikanı sosial-iqtisadi böhrandan çıxarmaq üçün ciddi tədbirlər görməyə başladı. Heydər Əliyevin müdrük siyasəti nəticəsində Naxçıvan erməni təcavüzündən qurtulmuş və asayiş bərpa edilmişdir. Ulu Öndər Heydər Əliyevin müdrik siyasəti nəticəsində Naxçıvanda sosial-iqtisadi inkişafının möhkəm bünövrəsi qoyulmuşdur.
Açar sözlər: Naxçıvan, Blokada, sosial-iqtisadi vəziyyət, Heydər Əliyev, Beynəlxalq əlaqələr.