LEYLA MUSTAFAYEVA
Bakı Dövlət Universitetinin doktorantı
MÜASİR DÖVRDƏ ÜMUMBƏŞƏRİ TƏHLÜKƏSİZLİK ÇAĞIRIŞLARI
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/106/210-214
Ənənəvi qlobal təhlükəsizlik çağırışlarına dövlətlərarası münaqişələr, terrorizm və nüvə silahlarının yayılması kimi məsələlər daxildir. Bu çağırışlar ilk növbədə hərbi gücə və dövlətlər arasında güc balansına yönəlib. Bununla belə, son illərdə daha mürəkkəb və bir-biri ilə əlaqəli olan müasir qlobal təhlükəsizlik çağırışları ortaya çıxmışdır. Bu çağırışlara kiberhücumlar, iqlim dəyişikliyi, pandemiyalar, iqtisadi bərabərsizlik və siyasi ekstremizm daxildir. Onlar təkcə hərbi güc deyil, həm də iqtisadi, sosial və texnoloji amilləri əhatə edir. Bu çağırışlar yalnız dövlətlərin hərəkətləri ilə məhdudlaşmır, həm də korporasiyalar və fərdlər kimi qeyri-dövlət subyektlərini əhatə edir. Bu problemlərin həlli ənənəvi hərbi və diplomatik metodlardan kənara çıxan və yerli, milli və beynəlxalq səviyyələrdə çoxsaylı aktorlar arasında əməkdaşlıq tələb edən yeni yanaşmalar tələb edir. Məqalədə yuxarıda qeyd olunan problemlərə toxunulur və ümumiləşdirmələr aparılır.
Açar sözlər: Beynəlxalq, çağırış, ənənəvi, müasir, qlobal, təhlükəsizlik.