VÜSALƏ ƏLİYAROVA
AMEA-nın Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun
“Fiziki antropologiya ” laboratoriyasının elmi işçisi
SON TUNC DÖVRÜ SARIÇOBAN KURQANINDAN TAPILMIŞ
AT YÜYƏNİNƏ AİD BƏZİ TUNC KÖMƏKÇİ VASİTƏLƏR HAQQINDA
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/106/247-251
Qarabağ çoxtipli və çox dövrlü arxeoloji abidələrlə zəngindir. Onların arasında Tunc və Erkən Dəmir dövrlərinə aid kurqanlar xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu kurqanların arxeoloji tədqiqi XIX əsrin 90-cı illərində başlanmış və XXI əsrin əvvələrində davam etdirilmişdir. Qarabağda yeni sistemli arxeoloji qazıntılar 1980-cı ildən başlayaraq aparılmışdır. Həmin tədqiqatlar zamanı əvvəllər məlum olmayan kurqanlar aşkar edilmişdir. Bu kurqanlara – Borsunlu, Bəyimsarov və Sarıçoban kurqanlarını göstərmək olar. Təqdim olunan məqalədə artefaktlarının zənginliyi ilə seçilən Sarıçıban kurqanından tapılmış at yüyəninə aid bəzi köməkçi vasitələr haqqında məlumat veriləcəkdir.
Sarıçoban kurqanı – Azərbaycanın Ağdam rayonu Sarıçoban kəndinin cənub və cənub-qərb kənarında yerləşən torpaq kurqanlar qrupuna daxildir. Kurqanın dövrü e.ə. XII – XI əsrlərə aiddir. Kurqan haqqında ədəbiyyatlarda kifayyət qədər məlumatlar vardır. Görkəmli arxeoloq Hidayət Cəfərovun rəhbərlik etdiyi arxeoloji ekspedisiya kurqanın quruluşunu və xüsusiyyətlərini müəyyən etməklə yanaşı, qədim Azərbaycanda hərbi işlərin inkişafı ilə bağlı təsəvvürümüzü kökündən dəyişdirən yüzlərlə əşya tapmağa nail olmuşdur.
Açar sözlər: Qarabağ, arxeologiya, Sarıçoban kurqanı, at yüyəni.