FƏRRUX MUXTAROV
“Çıraqqala-Şabran”Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğununelmi işçisi
ÇIRAQ QALA: TARİXİ, ETİMOLOJİ, ARXEOLOJİ VƏ
ETNOQRAFİK ASPEKTLƏRDƏ TƏHLİLİ
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/109/243-246
Azərbaycan ərazisində yerləşən qədim qalalar yalnız memarlıq deyil, həm də hərbi-strateji, mədəni və etnoqrafik baxımdan əhəmiyyətli abidələrdir. Onlardan biri olan Çıraq qala, Şabran rayonu ərazisində yerləşərək əsrlər boyu regionun müdafiəsində və yerli əhalinin həyatında zaman–zaman baş verən üsyanlar, işğallar, müharibələr, təbii hadisələr zamanı xəbərdarlıq mahiyyətli işlərin həyata keçirilməsində mühüm rol oynamışdır. Bu məqalədə Çıraq qalanın arxeoloji, tarixi, etnoqrafik və etimoloji aspektləri komplek sşəkildətəhliledilir. Çıraq qala yalnız hərbi məqsədlərlə deyil, həm də sosial-iqtisadi həyatla bağlı müxtəlif fəaliyyətlərin mərkəzi olmuşdur. Qala ətrafında aparılmış tədqiqatlar bu ərazidə qədim məskunlaşmaların mövcud olduğunu və əhalinin müdafiə olunmaqla yanaşı, gündəlik fəaliyyətlərini də burada davam etdirdiyini göstərir.
Açar sözlər: istehkamlar, ticarətin müdafiəsi və qalalar, sərhədlərdəki tikili,təsərrüfatda istifadə.