SAMUDƏ İSKƏNDƏROVA
tarix üzrə fəlsəfə doktoru
Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi
XIX ƏSRİN II YARISINDA FRANSANIN ASİYA VƏ AFRİKADA
MÜSTƏMLƏKƏ İŞĞALLARININ GENİŞLƏNMƏSİ
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/109/40-47
XIX əsrin 70-90-cı illərində Fransada maliyyə kapitalının inkişafı onun müstəmləkəçilik siyasətinin güclənməsinə səbəb oldu. Müstəmləkələr Fransa kapitalının tətbiq sahəsinə çevrildi. Fransa dünyanın bölünməsini başa çatdırmaq üçün ən böyük kapitalist dövlətlərin mübarizəsində fəal iştirak etdi. 1895-ci ildə Fransa Madaqaskar adasını ələ keçirdi, 1896-cı ildə müstəmləkə elan etdi. XIX əsrin 80-90-cı illərində Afrikanın dərinliklərinə doğru irəliləyən müstəmləkəçilər Konqo, Niger, Ubangi, Çad gölü yaxınlığındakı Şəri çaylarının hövzələrində geniş əraziləri ələ keçirdilər, Şərqi Sudana, Nil çayının yuxarılarına doğru irəliləməyə başladılar. Fransızların Afrika və Asiyada işğal planları ingilis müstəmləkəçilərinin müqaviməti ilə qarşılaşdı. Tropik Afrikanın bölünməsi haqqında 1899-cu il İngiltərə-Fransa müqaviləsinə əsasən, Fransa Konqo və Nil su hövzəsindən bir sıra ərazilər aldı. Şimali Afrika, Qərbi Sudan və Konqo çayı hövzəsindəki geniş ərazilər Fransanın müstəmləkəçiliyi altına keçdi.
Açar sözlər: Müstəmləkə, İmperiya, Monarxiya, Afrika, Madaqaskar.