AYTƏN CƏFƏRLİ
Bakı Dövlət Universiteti
Azərbaycan tarixi (təbiət fakültələri üzrə) kafedrasının doktorantı
2003–2018-Cİ İLLƏRDƏ AZƏRBAYCAN MEŞƏ VƏ
MEBEL SƏNAYESİ KOMPLEKSİNİN TRANSFORMASİYA PROSESİ
DOI: https://doi.org/10.36719/2708-065X/111/198-206
Məqalə Azərbaycanın sənaye inkişafı tarixində mühüm yer tutan qeyri-neft sektorunun, xüsusilə də meşə, tikinti materialları və mebel sənayesi sahələrinin 2003–2018-ci illər üzrə formalaşma və yüksəliş mərhələlərinə həsr olunmuşdur. Araşdırılan dövr ərzində ölkədə həyata keçirilən iqtisadi islahatlar və dövlət proqramları bu sahələrin genişlənməsinə, istehsal gücünün artırılmasına və yerli brendlərin formalaşmasına şərait yaratmışdır. Bu illər ərzində mebel sənayesində “Saloğlu”, “Embawood”, “Gəmiqaya” və “M-Line” kimi iri müəssisələrin fəaliyyətə başlaması, istehsal texnologiyalarının yenilənməsi, beynəlxalq standartların tətbiqi və məhsulların xarici bazarlara ixracı sahənin inkişafında dönüş nöqtəsi olmuşdur. Mebel sərgilərinin təşkili, dövlətin sahibkarlığa dəstək siyasəti və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması həmin sahənin genişlənməsinə əlavə stimul vermişdir. Məqalənin yeniliyi ondan ibarətdir ki, tədqiqatda meşə və tikinti sənayesinin Azərbaycanın qeyri-neft sektorundakı xüsusi çəkisi ayrıca təhlil edilir. Tikinti materialları sənayesində də eyni dövrdə mühüm irəliləyişlər baş vermişdir. “Qaradağ Sement”, “Holcim–Azərbaycan”, “Azbetonid” kimi müəssisələrin fəaliyyətə başlaması və ya modernləşdirilməsi nəticəsində daxili bazarın tələbatının böyük hissəsi yerli istehsal hesabına ödənilmiş, regionların iqtisadi inkişafına əhəmiyyətli töhfə verilmişdir. Yeni texnologiyaların tətbiqi, iş yerlərinin yaradılması və logistika imkanlarının genişlənməsi bu sahəni də qeyri-neft sektorunun aparıcı istiqamətlərindən birinə çevirmişdir.
Beləliklə, 2003–2018-ci illər Azərbaycanın meşə, tikinti materialları və mebel sənayesinin sürətli inkişaf dövrü kimi xarakterizə olunur. Bu sahələr minlərlə insanı işlə təmin etməklə yanaşı, ölkənin ixrac potensialının və iqtisadi dayanıqlığının güclənməsində mühüm rol oynamışdır.
Açar sözlər: qeyri-neft sənayesi, mebel istehsalı, sənaye siyasəti, regionların inkişafı, iqtisadi islahatlar.